Traditie of gevaar?
Wij vragen een duidelijk algemeen beleid in Vlaanderen.
Oscare vzw heeft een grondig onderzoek uitgevoerd naar het gebruik van particulier vuurwerk in Vlaanderen. Dit onderzoek werpt licht op de tegenstrijdigheden in zowel publieke opinie als lokale regelgevingen. Het onderzoek toont aan dat, ondanks de erkende gevaren, vuurwerk nog steeds diepgeworteld zit in de Vlaamse traditie. Met een aanzienlijk aantal gemeenten die het afsteken van vuurwerk nog steeds toestaan, al dan niet mits uitzonderlijke toestemming van de burgemeester.
Download het volledige rapport!
“Jaarlijks raken mensen verbrand, raken dieren in paniek, en ontstaan er branden door vuurwerk. Toch is 1 op 2 gemeenten in Vlaanderen zich nog steeds niet bewust van de gevaren. Zo mag je in West-Vlaanderen in 78,53% van de gemeenten, al dan niet met toestemming van de burgemeester, vuurwerk afschieten. In Antwerpen is dit slechts 23,19%. In de Vlaamse hoofdsteden Antwerpen, Hasselt, Leuven, Brugge en Gent geldt in principe een algemeen vuurwerkverbod. Maar tijdens oudjaar mag je in Hasselt en Brugge toch zonder vergunning vuurwerk afschieten.“
De grote lijnen uit het rapport:
1. Het vuurwerkverbod in Vlaanderen bij steden en gemeenten.
- Toestand in gemeenten: Ongeveer de helft van de gemeenten in Vlaanderen staat nog steeds vuurwerk toe op Oudjaar, al dan niet mits toestemming van de burgemeester. De mate van toelating varieert sterk per provincie.
- West-Vlaanderen: 78.53% van de gemeenten staat vuurwerk toe, al dan niet met toestemming van de burgemeester.
- Antwerpen: Slechts 23.19% van de gemeenten laat vuurwerk toe, al dan niet met toestemming van de burgemeester.
- Limburg, Oost-Vlaanderen, en Vlaams-Brabant: Variërende percentages, met een algemene trend naar strengere regels of volledig verbod.
- Letsels door vuurwerk: Er zijn nog steeds aanzienlijke aantallen mensen die gewond raken door vuurwerk tijdens de oudejaarsperiode. Tijdens de overgang naar 2023 telde we 156 slachtoffers, tijdens de overgang naar 2022 telden we ‘slechts’ 68 slachtoffers . Bron: Stichting Brandwonden
Deze cijfers zijn slechts het topje van de ijsberg.
Mensen met kleine letsels door het afschieten van vuurwerk, gaan vaak niet naar de dokter.
2. De mening van burgers over vuurwerk afsteken
- Algemene tendens: Een aanzienlijke meerderheid (69.23%) van de deelnemers is tegen het afsteken van vuurwerk door particulieren.
- Leeftijdsverschillen: Oudere deelnemers zijn zich meer bewust van de gevaren. 86.57% van de 65-plussers is tegen, terwijl 81.00% van de jongeren (0-18 jaar) voorstander is.
- Invloed van huisdieren: De aanwezigheid van huisdieren speelt een rol in de mening van deelnemers, 72.42% van de huisdiereigenaren is tegen particulier vuurwerk.
- Regionale verschillen: We merken verschillen per provincie, maar volgens de algemene tendens is de meerderheid tegen particulier vuurwerk.
3. Conclusie van het rapport volgens Oscare vzw
- Advies van Oscare vzw: Oscare vzw concludeert dat volwassenen in het algemeen voorstander zijn van een algemeen verbod op vuurwerk voor particulieren. Dit wordt toegeschreven aan een beter begrip van de gevaren voor mens, dier en eigendom.
“Als nazorgcentrum voor mensen met brandwonden zijn wij voorstander van een algemeen verbod op vuurwerk voor particulieren. Niet alleen het afsteken, maar ook de verkoop en bezit hiervan. Een duidelijk beleid in heel Vlaanderen, en heel België, is belangrijk om misverstanden te voorkomen.“
- Aanbevelingen: Er wordt gesuggereerd om jongeren beter voor te lichten over de gevaren van vuurwerk. Ook is een verbeterde communicatie binnen gemeenten essentieel, aangezien veel mensen niet op de hoogte zijn van het lokale vuurwerkbeleid.
“Uit ons onderzoek, ‘bommetjes op de speelplaats’, dat we uitvoerden in het begin van dit jaar, bleek dat heel wat scholen met de problematiek te maken hebben. Daarom stelden we een lespakket samen om jongeren te sensibiliseren. Het pakket werd al meer dan 100x gedownload. Een bevraging begin volgend jaar zal het resultaat hiervan uitwijzen.”
- Vaststellingen: Oscare vzw merkt op dat ondanks de algemene voorkeur tot een verbod van het afsteken van vuurwerk door particulieren, gemeenten toch nog vasthouden aan deze ‘traditie’.
Als er geen algemeen verbod komt, kiest 1 op 2 voor geluidsarm vuurwerk. Er wordt ook opgemerkt dat een georganiseerd vuurwerk vaak een te grote investering is voor sommige steden en gemeenten, gezien de dalende interesse van het publiek.
Vermijd gevaar. Laat vuurwerk over aan professionals!
Vuurwerk afschieten: mag dat?
Vuurwerk afsteken rond de jaarwisseling door particulieren kent voorstanders, die een traditie in stand willen houden, maar ook tegenstanders, die wijzen op het letsel, de (milieu)schade en de overlast die, vuurwerk veroorzaakt voor mens en dier. Het gebruik van vuurwerk door particulieren blijft een terugkerend onderwerp voor zowel maatschappelijk als politiek debat.
GEEF JOUW MENING
Heb je nog vragen?
Contacteer Peter Van Rossum, telefonisch op het nummer +32 478 654 403
of via mail op peter.van.rossum@oscare.be