Woningbranden in België eisen alweer een hoge tol in 2023!

In 2023 vielen er minstens 63 dodelijke slachtoffers bij 49 woningbranden in België. 
Helaas nog steeds een zeer hoog getal. Als we kijken naar de provincies zien we dat Luik (15) de meeste dodelijke slachtoffers telde. In Waals-Brabant en West-Vlaanderen betreuren we telkens 1 slachtoffer bij een fatale woningbrand.

Het eerste incident viel op 4 januari 2023 in Kerksken waarbij 2 mensen het leven lieten. De hevige woningbrand, waarbij Lisette De Ryck (81) en haar mantelzorgster Anna (59) omkwamen, werd volgens het parket van Oost-Vlaanderen veroorzaakt door een multistekker.

Het laatste incident viel tijdens kerstnacht op 25 december 2023 rond 1u ‘s nachts. Roger Fouret (67) stierf bij een brand in zijn woning in Erquelinnes. De oorzaak is nog niet gekend.

Bij de fatale woningbranden stierf het jongste slachtoffer, nog niet geboren, bij een keukenbrand op 3 oktober 2023 in Deurne. Het oudste slachtoffer was Charles D. (89) bij een woningbrand op 5 april 2023 in Ichtegem. Zijn 91-jarige vrouw kon nog gered worden door de buren. De oorzaak van de brand was, volgens het parket van Brugge, wellicht een brandende sigaret. In totaal vielen er 10 jongeren en 54 volwassen slachtoffers te betreuren.

Slachtoffers door woningbranden in 2023

Download in ons downloadcenter je exemplaar van onze infographic ‘Fatale woningbranden 2023’ of laat ons weten of je nog vragen of opmerkingen hebt.

10 jaar woningbranden in België kosten aan minstens 636 mensen het leven!

De afgelopen 10 jaar telden we minstens 548 woningbranden met dodelijke afloop in België. 636 mensen kwamen om het leven, variërend in leeftijd van 0 jaar (nog niet geboren) tot 99 jaar.

• De helft van de slachtoffers (304) viel ‘s nachts.
• De wintermaanden december en januari zorgen voor de meeste branden met dodelijke afloop.
• De provincie Henegouwen (145) telt de meeste, en Waals-Brabant (20) en Luxemburg (20) de minste slachtoffers.

“In Nederland kwam het rapport ’10 jaar fatale woningbranden’ uit in 2017. In de periode van 2008 tot en met 2017 kwamen toen, bij 287 woningbranden, 311 mensen om het leven. Dit is de helft minder dan in België, terwijl Nederland 18 miljoen en België 11,7 miljoen inwoners telt.
Het belang van preventie is cruciaal om dit cijfer te doen dalen.”

 Slachtoffers door woningbranden 2014-2023

We zien dat in 63% van de slachtoffers vallen in huizen en 26% in appartementen. De tijd om een huis te verlaten bij brand duurt langer en mede hierdoor eisen huisbranden meer slachtoffers (409 tegenover 163 bij appartementsbranden).

“Een snelle alarmering zorgt ervoor dat je tijdig je woning kan verlaten bij brand. Voldoende rookmelders en ingeoefend vluchtplan zijn cruciaal om snel te kunnen evacueren. Door het gebrek aan diepgaand onderzoek kunnen we geen sluitende verklaring geven, maar als we zien dat de meeste slachtoffers ’s nachts vallen, is het gebrek aan snelle alarmering een mogelijke oorzaak. Voor de meeste branden tijdens de wintermaanden zou het gebruik van extra verwarmingstoestellen of een slechte reiniging en onderhoud van de schoorsteen een mogelijke verklaring kunnen zijn” 

Minstens 56 kinderen (0-17 jaar) en 2 ongeborenen kwamen om in die 10 jaar bij 23 fatale woningbranden.

 Kinderen slachtoffer bij fatale woningbranden 2014-2023

Dit cijfer toont aan dat opgroeien in een brandveilige omgeving van cruciaal belang is. Mensen voldoende sensibiliseren rond de gevaren van brand is dus enorm belangrijk.

Oscare vzw roept op tot een nationale aanpak, voor brandpreventie, om mensen te sensibiliseren rond de gevaren van brand. Mensen denken vaak dat het hen niet zal voorkomen. Maar iedereen heeft wel één of ander toestel dat staat op te laden, iedereen kookt wel eens en krijgt plots telefoon waardoor me de pan even uit het oog verliest. Ook de wettelijke bepaling rond rookmelders verschilt in België van gewest tot gewest. Terwijl een brand in Vlaanderen, Brussel of Wallonië evenveel schade kan aanrichten en overal voor dodelijke slachtoffers kan zorgen.

Wetgeving i.v.m. rookmelders in België:

• In Vlaanderen moet elke woning minstens 1 rookmelder per bouwlaag hebben.
• In Wallonië moet er per verdieping 1 rookmelder hangen maar als de verdieping groter is dan 80m2 dan 2. Vanaf 4 rookmelders dienen deze gekoppeld te zijn.
• In het Brussels Gewest geldt er momenteel alleen een verplichting voor huurwoningen en moet er in elke kamer op de vluchtweg vanuit de slaapkamer naar buiten een rookmelder hangen.
• Vanaf 1 januari 2025 worden rookmelders verplicht, in het Brussels Gewest, in iedere woning. In elke ruimte langs de vluchtweg. De vluchtweg zijn alle ruimtes die je bij brand door moet om van de slaapkamer naar de uitgang te vluchten. Ook in de gangen en op de overlopen. Zijn er 4 of meer autonome rookmelders in de woning nodig, dan wordt het verplicht om gekoppelde rookmelders of een gecentraliseerd detectiesysteem te plaatsen. De batterijen van autonome rookmelders moeten ingebouwd zijn en een levensduur van 10 jaar hebben. (BRON: Brandweer Brussel) 

LeefBrandveilig, de preventiedienst van Oscare vzw, organiseert al jaren informatieve sessies in scholen, bij steden en gemeenten en in verenigingen. We stellen vast dat, niet alleen het aantal rookmelders, maar ook het bewustzijn van mogelijke brandgevaren, vaak tekortschiet. Mensen realiseren zich niet welke potentiële brandgevaren ze in huis hebben en welke maatregelen ze kunnen nemen om het risico tot een minimum te beperken. Peter Van Rossum dringt erop aan dat iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen om een brandveilige omgeving te creëren.

Samen naar meer brandveiligheid!

Leef Brandveilig

Op LeefBrandveilig! worden alle thema’s met betrekking tot brandveiligheid in en rond de woning vanuit dagelijkse en herkenbare situaties ondergebracht.
De website kan beschouwd worden als een toolbox voor iedereen: kinderen, jongeren, families, senioren, leerkrachten. Zelfs voor de brandweer en hun brandpreventieadviseurs.
De rode draad in de campagnes is de familie Van Vlam. Deze familie, die zeer brandveilig leeft en het goede voorbeeld geeft, wordt bewust ingezet om brandveilig leven te promoten, preventietips mee te geven, met de focus op het belang van rookmelders en een vluchtplan. De familie Van Vlam bestaat uit grootouders, ouders, (klein-)kinderen en een huisdier. Het opzet is om vanuit verschillende situaties en gebeurtenissen brandveilige thema’s aan te kaarten en brandveilige boodschappen mee te geven.

Ga naar www.leefbrandveilig.be en ontdek hun verhaal.

Ondersteun onze preventiedienst!

Dankzij jouw steun kunnen wij volop inzetten op preventie.
Wij gaan naar scholen, verenigingen en bedrijven, en zetten volop in op sociale media om mensen te stimuleren om brandveilig(er) te leven!

DRUK OP DE KNOP

Voor sponsoring en/of samenwerking kan je contact opnemen met onze collega Peter Van Rossum via peter.van.rossum@oscare.be of +32478654403.

Belang van statistiek en brandonderzoek

Statistieken zijn een aanzet om gericht werk te maken van brandveiligheid. Je kan immers geen campagnes of sensibiliserende acties opstarten als je niet weet waar de branden gebeuren, hoe deze ontstaan en wie de slachtoffers zijn. Alle gekende gevallen van zelfdoding en moorden werden uit bovenstaande cijfers gehaald. Woningen, studio’s, kamers, hotels en rustoorden werden opgenomen in deze cijfers, de plaatsen dus die beschouwd kunnen worden als woon- of verblijfplaats.

Auteurs, bron en illustraties: Peter Van Rossum – peter.van.rossum@oscare.be – 0478654403